Op zondag 25 mei is de Stichting reddingshonden RHWW uit Duiven met 18 personen en 12 honden vertrokken naar Panama voor een zoektocht naar de vermiste meisjes Kris Kremers en Lisanne Froon.
Zondag 25 mei 2014.
Om precies 13:15 uur is het vliegtuig, KL757, met 12 honden en 18 begeleiders van Schiphol vertrokken.
Heel veel dank aan KLM en Schiphol voor alle medewerking waardoor dit inchecken heel soepel is verlopen.
Spontaan brachten de ambassadeur van Panama en Nikki van Passel (woordvoerder in Nederland namens de families) ook een bezoek aan Schiphol om onze mensen veel succes te wensen en bij voorbaat te bedanken voor hun vrijwillige inzet.
Een goed begin van een lange vlucht (bijna 11 uur) naar Panama.
Toeval of niet, 25 mei is ook de internationale dag van het vermiste kind.
Verslag vanuit Panama.
Dag 1 heenreis en aankomst, zondag 25 mei 2014.
Na alle voorbereidingen is het op 25 mei 2014 zover dat we vertrekken naar Panama. De avond voor vertrek kregen wij nog een email van de burgemeester van Duiven die ons veel succes wenste voor deze inzet. Om 07.00 uur verzamelt zich al een deel van de groep bij het RHWW gebouw om spullen in en over te laden. De pers is aanwezig en worden er foto’s gemaakt en interviews gegeven. Om 09.00 uur verzamelt de complete inzetgroep, 12 honden en 18 begeleiders, zich op Schiphol. Hier worden we ontvangen door de ambassadeur van het Panamese consulaat en door een woordvoerster van de familie van Lisanne en Kris. Wederom is er pers aanwezig. Op Schiphol is alles bijzonder goed geregeld voor ons ontvangst. Onze dank hiervoor aan de KLM en Schiphol. We hoefden nergens te wachten en worden overal als VIP behandeld, de zorg voor de honden is heel erg goed. Toch was het voor sommige geleiders best emotioneel om hun eigen hond af te geven voor deze lange reis. Na de laatste foto’s en interviews worden we uitgezwaaid door familie, vrienden en RHWW leden die om wat voor reden niet mee konden op deze inzet. Aangekomen bij de gate zien we nog net hoe de honden in het ruim worden geladen, alles zag er rustig uit en dat gaf iedereen vertrouwen voor de reis.
In het ruim van het vliegtuig, waar de honden verbleven, was het 18 graden. Normaal is het veel koeler. De piloot meldde dat het tot 24 graden opgewarmd kan worden, zodat de overgang voor de honden minder groot is. In het vliegtuig worden er flesjes water apart gezet zodat we als eerste de honden water kunnen geven als we in Panama City zijn geland. In Panama City worden we opgevangen door de Officier van Justitie die het onderzoek leidt en de ambassadeur van de Nederlandse ambassade. Ook hier is de ontvangst overweldigend, 3 geleiders mogen gelijk richting de honden, om ze uit te laten en te verzorgen. De rest verzorgt het inchecken en de persconferentie die op het vliegveld volgt. Dan blijkt dat we verder reizen in 2 legervliegtuigen, een onvergetelijke ervaring, die niet te beschrijven valt. Een ideale oplossing omdat we anders 8 uur over de weg hadden moeten reizen. Weer was de zorg voor de honden en de begeleiding top. Bij aankomst op vliegveld David worden we opgevangen door de familie van Kris, die samen met de meegereisde Officier van Justitie de pers te woord staan. Daarna was er transport per bus geregeld naar het hotel. De honden zaten naast hun baasjes in de bus en iedereen was moe en tevreden. Na ongeveer 24 uur reizen waren we op de plaats van bestemming.
Dag 2 acclimatiseren en voorbereiden, maandag 26 mei 2014.
We verblijven de gehele inzet in een prima hotel in Boquete, dit was voor ons geregeld en het hotel ligt dicht bij het zoekgebied. Na een welverdiende nachtrust voor zowel de honden als begeleiders werden de taken verdeeld voor de voorbereidingen. Te denken valt aan het controleren van de verbindingssystemen, gebiedsindeling maken, groepen samenstellen, boodschappen doen etc. Ook is er overleg met de plaatselijke politie over de inzet en zijn er de nodige gesprekken met de pers.
Geen van de honden lijkt last te hebben gehad van de lange reis. De temperatuur hier is rond de 27 graden, met een lekker windje. Alle honden hebben hun eigen koelvest welke ze kunnen dragen bij het zoeken. Tijdens de inzet worden we ondersteund door gidsen en de plaatselijke politie. Alle voorbereidingen zijn uitgevoerd, vanavond op tijd naar bed. Morgen om 07.00 uur begint de eerste zoekdag.
Dag 3, de eerste zoekdag, dinsdag 27 mei 2014.
Om 05.00 uur de wekker gezet, om de honden uit te laten en eten te geven. Zodat we om 06.00 uur kunnen eten. Helaas is er een kleine miscommunicatie over het tijdstip. Na wat bellen en gebaren kunnen we om 06.30 uur genieten van wat fruit en brood. Er staat al veel pers en politie voor de deur. Eenmaal buiten staat het helemaal vol met mensen die met de honden en soms hun geleiders op de foto willen. Inmiddels zijn ook het Rode Kruis, brandweer, militairen en diverse belangrijke mensen gearriveerd. Gelukkig mogen we met de honden vast in de bus gaan zitten waar we verwonderlijk kijken wat er allemaal om ons heen gebeurd.
Eindelijk vertrekken we, onder begeleiding met zwaailichten naar de briefing. Bij aankomst nog meer pers. De groepen krijgen een gebied toegewezen. Een agent of drie en een gids worden gekoppeld aan de groep. Een klein detail; nagenoeg niemand spreekt er Engels.
Op naar het gebied. Iedere groep wordt met een pick-up weggebracht en afgezet bij het startpunt. De gebieden van alle groepen zijn zwaar, de heuvels stijl, met veel kloven en rotsen. We passeren diverse stroompjes en de ondergrond is erg glad en nat. De temperatuur is gemiddeld 28 graden.d
De planning is dat we rond 15.00 uur stoppen met zoeken en gaan debriefen. De groepen komen op verschillende tijden terug. Rond 16.00 uur volgt de debriefing. De begeleiders en hun honden worden naar het hotel terug gebracht, de groepsleiders blijven voor de debriefing. Er worden tijdens de debriefing veel vragen over en weer gesteld, we moeten nog aan elkaar wennen. Ook wordt er uitleg gegeven over de werkwijze van de honden. De honden krijgen een compliment voor hun gedrag en werkwijze.
In alle gebieden zijn er markeringen gemaakt. Vanavond worden deze in kaart gebracht. Een voldaan gevoel na deze vermoeiende eerste dag. Twee RHWW-leden zijn door het Rode Kruis, die met een post ter plaatse is, nagekeken. Alle honden hebben de eerste dag goed doorstaan. Zoals het er nu uitziet kan iedereen weer mee op dag twee. Vanavond vroeg naar bed en morgen weer vroeg op pad.
Dag 4, de tweede zoekdag, woensdag 28 mei 2014.
Het ontbijt staat klaar om 06.00 uur. Het is minder druk bij de briefing, waardoor we vlotter aan de slag kunnen gaan. Alle groepen gaan de markeringen na, waar de honden gisteren een verhoogde activiteit hebben laten zien,
Een van de verwijzingen was gisteren boven op een berg. Vandaag zijn we het ravijn daaronder in gelopen om uit te sluiten dat Lisanne en Kris mogelijk daar beneden terecht zijn gekomen. Een andere groep heeft bij de watervallen gezocht. Dit was een nieuw zoekgebied. De tocht omhoog was hier erg zwaar.
Alle gebieden zijn wederom prachtig, maar minder begaanbaar dan gisteren. De paden worden soms door een gids met behulp van zijn machete gemaakt. De takken worden weg gehakt. Ter plaatse worden er voor ons wandelstokken gemaakt. We komen weer van alles tegen; dazennesten, grotten, lianen, grote vogels etc. Regelmatig plukken we verse mandarijnen.
Bij terugkomst is iedereen moe maar voldaan. De honden zijn ook moe en toe aan hun rust. Geen een hond is oververmoeid of geblesseerd. De groepsleiders hebben nog niet kunnen douchen omdat de stroom is uitgevallen. We hebben ook geen water meer dus het is even behelpen. Dit houdt ook in dat we nu minder mogelijkheden hebben om het thuisfront te bereiken.
Om 18.00 uur is er een stille tocht voor Lisanne en Kris in Boquete. Wij lopen met enkele honden, de familie en de plaatselijke bevolking mee. Het regent flink. De opkomst is groot en de bewoners leven zichtbaar mee, er worden kaarsen en posters meegedragen. Hier is de pers weer bij aanwezig en worden er de nodige foto’s gemaakt.
Morgen gaan we zoeken in nieuwe gebieden. Dit op verzoek van de familie en in overleg met de gidsen. Deze gebieden zullen minder zwaar zijn voor de honden en geleiders. De samenwerking met de aangewezen gidsen en politie gaat steeds beter en de band wordt steeds hechter. Vanavond liggen we allemaal weer vroeg in bed, zodat we morgen weer fris maar stijf aan de slag kunnen gaan.
Dag 5, de derde zoekdag, donderdag 29 mei 2014.
Na een goede nachtrust heeft iedereen er weer zin in. Alles verloopt steeds vlotter waardoor we vroeg kunnen beginnen met het zoeken. Dit is fijn voor de honden, gezien de temperatuur. Vandaag wordt er meer op de wegen gelopen en langs water. In alle groepen dragen de honden koelvesten. De zon schijnt volop en de gemiddelde temperatuur ligt op 28 graden.
Het lastige van het zoeken in de dorpen is dat de pers heel dichtbij is. De politie is extra ondersteunend mocht er een verwijzing van een hond zijn of bij andere opvallende zaken. Van de lokale bevolking krijgen we drinken en lekkers aangeboden, zoals verse vruchtendrank, koffie en bananen. De bevolking is heel betrokken en bedankt je als ze je zien.
Al een paar dagen roken we onderweg naar het restaurant een vieze lucht. Dit wilde we graag uitwerken. Vandaag troffen we een dood dier aan. We weten nog niet wat voor een dier dit is. Via foto’s willen we dit nagaan bij onze gids. Tijdens de rustmomenten zien we een ontzettend mooie flora en fauna. Wanneer we hierop wijzen leggen de gidsen graag uit en geven informatie. Veel planten die bij ons in de huiskamer staan groeien hier in het wild.
Nog een leuke anecdote tijdens de zoekactie: sommige honden lijken nogal op elkaar. Een van de geleiders was erg trots op zijn hond, deze ging namelijk niet achter een kat aan, terwijl zij dat anders wel doet. Wat bleek het was geen Indy maar Djinta die zo braaf was. Leo was goed de kluts kwijt. Wij hebben er de rest van de dag heerlijk om gelachen.
Niet alle gebieden zijn helemaal afgezocht, morgen gaan we hier mee verder. Om half drie zijn alle groepen weer terug bij het hotel. De groepsleiders kunnen nog snel douchen voor de gezamenlijke briefing. De honden doen het allemaal goed en de begeleiders zijn zichtbaar verliefd op hun hond. Dagelijks worden wij gecheckt door het rode kruis, bloeddruk en hartslag, bij iedereen goed. Morgen weer een nieuwe zoekdag.
Dag 6, de vierde zoekdag, vrijdag 30 mei 2014.
Iedereen is weer vroeg uit de veren. De honden zijn er weer klaar voor en wij allemaal ook. Op naar de briefing, met de honden achter in de pick-up truck, het blijft leuk. Onverwacht wordt er gewisseld van gebied. Een voor een vertrekken de groepen met hun vaste leden van het ondersteuningsteam van Panama. De honden herkennen ondertussen hun mede groepsgenoten.
Soms doen we onderweg een oefening en gebruiken we onze Panamese groepsgenoten voor een oefening. Dit levert soms hilarische taferelen op, dat ze bij het blaffen van de hond hard wegrennen. De band in de groepen wordt steeds sterker. Inmiddels zijn er telefoonnummers en emailadressen uitgewisseld. Foto’s worden over en weer geappt.
De zoekgebieden van vandaag waren heel divers van golfbaan, tot hotsprings, tot jungle. Tot nu nog geen spoor van Lisanne en Kris. Vanmiddag werd bekend dat ook het Rode Kruis van Costa Rica hun hulp aanbieden. Het special force team zal zelfstandig zoekacties uit gaan voeren.
Modu was het vandaag zat om achter in de pick-up terug te moeten rijden naar het hotel. Heel sneaky klom hij na de zoekactie op de achterbank van een andere auto. Dit tot grote schrik van de chauffeur van deze auto. Han heeft hem hierop maar snel van de achterbank gehaald. Dan blijkt dat het rijden in de wind toch ook erg leuk kan zijn.
Vanavond heerlijk patat gegeten, met dank aan Els. Zij durfde de kok gisteren aan te spreken toen ze zag dat hij wel frietjes at!
Na de evaluatie, snel de honden nog uitlaten en op stok.
Dag 7, de vijfde zoekdag, zaterdag 31 mei 2014.
Deze ochtend gaan we met name rondom huizen zoeken. We starten bij het politiebureau wat midden in het zoekgebied ligt. Het is voor het eerst dat we binnen in een politiebureau 4 hengels zien. We zijn erg blij dat we deze dag geen pers zien. Bij navraag blijkt dat ze op zaterdag niet werken.
Opvallend is dat alle honden echt aan het werk zijn rondom de huizen. Ze hebben weinig oog voor de talrijk aanwezige honden, katten en kippen. Roy is echter tussen het werk door regelmatig aan het sjansen. Zo had hij een oogje op een poedel en haalde hij even al zijn charmes uit de kast. De bewoners hebben er absoluut geen moeite mee dat wij daar lopen met de honden. We mogen vaak ook binnen kijken, dat vinden ze geen enkel probleem.
Cor rijdt in de middag groep voor groep terug naar het hotel. Tot zijn schrik werd hij onderweg, toen hij alleen was, staande gehouden door de politie. Zijn beste Engels zette geen zoden aan de dijk. Echter, toen hij via de porto contact met John zocht werd het duidelijk dat hij uit Holland kwam en bij het ondersteuningsteam hoorde. Hij mag doorrijden zonder gevolgen. Cor geeft nu aan dat hij wel een porto wil reserveren voor als hij naar het buitenland op vakantie gaat.
Voor sommige groepen betekend het vandaag ook wat meer wachten. Dat trekt de aandacht van de kinderen in de buurt. Ze komen een kijkje nemen en vinden de honden spannend. Als Han met Modu naar ze toe wil, rennen ze hard weg. Al snel komen ze weer terug en na een tijdje maken ze foto’s en gaan ze met een bal spelen samen met Guusje. We krijgen van de kinderen een soort lyches, erg lekker.
We zien dat ook de Panamese teamleden de honden steeds beter gaan lezen. We krijgen serieuze vragen over hoe de honden getraind worden. Er is belangstelling om op dezelfde wijze met honden te gaan trainen.
Morgen is een rustdag voor honden en geleiders. In Panama is de zondag tevens een familiedag waardoor ze vaak vrij zijn. Er zal die dag door ons ook geen verslag gemaakt worden.
Dag 9, de zesde zoekdag, 2 juni 2014.
De rustdag was goed voor de honden en hun geleiders. Er was extra tijd voor de verzorging van de honden. De inzetleiders zijn druk geweest met het analyseren van verwijzingen, kaarten en windrichtingen. Dit om de laatste 2 zoekdagen zo optimaal mogelijk te benutten.
Vandaag aan het begin van zoekdag zijn de honden weer erg alert, je kunt zien dat ze er weer zin in hebben. We gaan weer zoeken op locaties die de politie verzoekt. Afgelopen zaterdag betekende dit dat sommige teams lang moesten wachten. We besluiten vandaag pas met de honden naar buiten te komen als het plan duidelijk is. Er staat alweer pers voor de deur bij het hotel en die kunnen we er vandaag eigenlijk niet bij hebben. Dit gaat een stuk beter en redelijk op tijd kunnen we op pad.
We merken dat de honden vanaf het moment dat ze worden aangezet, erg hard aan het werk zijn. Ze zijn nog steeds erg gemotiveerd en fanatiek. In de pauzes en op het eind van de dag pakken ze hun rust. Er zijn nog enkele locaties in onderzoek waar de honden een reactie hebben laten zien. Vanmiddag gaan onze inzetleiders in gesprek met belanghebbende en instanties. Dit om de laatste zoekdag voor morgen zo goed mogelijk in te plannen.
Binnen de gehele groep bouwt zich wat spanning op. We hebben na vandaag nog maar 1 dag om te zoeken en iedereen wil erg graag duidelijkheid over het lot van Lisanne en Kris.
Vandaag sloot er in 1 van de groepen een aspirant lid aan. Bij de meeste huizen lopen 1 of meerdere honden. Bij een indianencamping liep een zwarte herderpup los, een maandje of 4 oud schatten we in. Terwijl wij daar langs lopen, had ze de nodige praatjes tegen de honden en ons. We waren toch interesant genoeg om met mee te lopen. Ze liet zich niet wegjagen en ging zich zichtbaar steeds veiliger voelen binnen de groep. Leuk om te zien hoe ze het gedrag van onze honden kopieerde. Net toen we ons zorgen gingen maken of ze niet te ver van huis liep, ging ze ineens terug. Binnen de groep waren meerdere personen die haar zo mee hadden willen nemen, maar ze hoort hier en dat is goed.
Iemand van het thuisfront is gister nog druk geweest om een fotocollage te maken voor de samenwerkingspartners. We hopen deze morgen aan hen mee te kunnen geven. Vanavond wederom lekker op tijd naar bed en morgen weer vroeg op.
Dag 10, de zevende en laatste zoekdag, 3 juni 2014.
Vandaag de laatste dag dat we kunnen zoeken met de honden. Er gaat een groep een gebied verder uitwerken waar we van meerdere honden een verwijzing hebben gekregen. Een door ons aangewezen groep speciaal getrainde politieagenten gaan mee om in dat gebied te abseilen. De andere groepen gaan naar gebieden waar de laatste tips zijn binnen gekomen.
Iedereen komt in de middag terug naar het hotel. Zoals de dagen ervoor worden de gpsen uitgelezen, zodat we bij de eindevaluatie een totale kaart af kunnen geven aan de familie en aan justitie. Op deze kaart staan alle gelopen tracks en de gemaakte markeringen van de afgelopen dagen. John geeft tussendoor nog telefonische interviews, die bij Tros Vermist en SBS6 worden uitgezonden. Iedereen maakt een begin met het pakken van de koffers.
Aan het eind van de middag hebben we de definitieve eindevaluatie. Bij deze evaluatie zijn alle mensen aanwezig die de afgelopen dagen zich volledig hebben ingezet. Wij zijn met ons complete team aanwezig samen met de honden. Daarnaast zijn de disciplines die hebben meegeholpen en hun leidinggevenden aanwezig. De officier van justitie en de ouders van Kris zijn er ook. Duidelijk wordt dat er veel tips binnenkomen na onder andere alle media aandacht. De familie geeft aan, mede door de resultaten van de honden, gebieden af te kunnen sluiten. Er zijn tips binnen gekomen waar de politie nu mee verder kan en gaat.
Iedereen bedankt elkaar voor de samenwerking. We nemen afscheid van de mensen waar we intensief mee hebben samen gewerkt. In de groepen is er een band ontstaan, het afscheid is emotioneel. Alle aanwezigen hadden zo graag Lisanne en Kris willen vinden.
De dagelijkse stukjes die we hebben geschreven was om onze familie, betrokkenen en belangstellenden op de hoogte te houden van ons verblijf en onze activiteiten. Dit was soms best lastig, omdat we in verband met het lopende onderzoek, vaak geen details konden geven. We hebben onze families niet ongerust willen maken over onze inzet hier. Daarnaast hebben we uit respect voor de familie van Lisanne en Kris bepaalde onderwerpen en/of bevindingen niet genoteerd.
Op de valreep kwam vanavond een verslaggever van radio Chiriqui langs om ons te bedanken. We hebben allemaal een t-shirt van hem gekregen en hij heeft een stuk over de RHWW op hun site geplaatst. Dit om uit te leggen aan de locale bewoners wat voor een club we zijn en wat onze werkwijze is. Dit hadden al meer dan 2000 mensen gelezen en er stonden veel positieve reacties op.
Morgenochtend worden we om 07.00 uur met de bus opgehaald. Om 09.00 uur vliegt het leger ons naar Panama-city. Om 19.05 uur vertrekken we vanaf Panama-city naar Amsterdam. Op donderdag komen we rond 12.30 uur aan in Amsterdam.
Als laatste willen we in Nederland, MoMo-dogs bedanken, die ons voorzien hebben van koelvesten voor de honden. De KLM en het personeel voor hun goede zorgen en begeleiding en de dierenartspraktijk Nederrijn voor de veterinaire ondersteuning.
De zoektocht gaat door, de familie doet er alles aan om hun meiden terug te vinden.
Zij roepen iedereen op om de zoektocht te blijven ondersteunen.
U kunt de zoektocht ondersteunen via: http://www.findlisannekris.com/doneer/
Met uw steun stelt u de ouders van Kris en Lisanne in de gelegenheid nieuwe acties te ontplooien,
14-06-2014 Gisteren is in Panama een rugzak gevonden met bezittingen van de vermiste Nederlandse vrouwen. Dat heeft Betzaida Pittí, die namens het Panamese Openbaar Ministerie het onderzoek naar de verdwijning aanvoert, op een persconferentie gezegd.
19-06-2014 In het gebied in Panama waar eerder een rugzak opdook van de vermiste Kris Kremers en Lisanne Froon, schoenen gevonden. Onderzoek moet uitwijzen of de gevonden schoenen van Kris en Lisanne zijn
Families van Kris Kremers en Lisanne Froon verzoeken media om rust en terughoudendheid in berichtgeving.
De eerste resultaten uit DNA onderzoek in Panama bevestigen de vondst van DNA van Lisanne Froon.
Amersfoort – 23 juni 2014 – De families van Kris en Lisanne willen graag meedelen dat DNA onderzoek nu heeft aangetoond dat de zaken die zijn aangetroffen in de rivierbedding in Panama DNA bevatten van Lisanne Froon. Op dit moment worden er nog verdere onderzoeken gedaan en is niet duidelijk of ook het DNA van Kris Kremers kan worden bevestigd.
De tweede ronde van onderzoeken in Panama bevestigt nu ook de vondst van DNA van Kris Kremers.
Amersfoort – 25 juni 2014 – De familie van Kris Kremers heeft vandaag de zware en uiterst verdrietige taak om te bevestigen dat ook Kris is omgekomen tijdens haar reis in Panama.
Zoektocht naar antwoorden over het lot van Kris & Lisanne gaat door.
“Amersfoort – 1 juli 2014 – Op dit moment zijn beide families bezig met de voorbereidingen van het vervolg van de zoektocht naar Kris en Lisanne. Er liggen nog teveel vragen open om daar berusting in te vinden. Er is te weinig teruggevonden van Kris en Lisanne om nu op te geven en al op dit moment afscheid te kunnen nemen. Afgelopen week is een zware week geweest en het is bijzonder moeilijk om in zo’n situatie door te pakken waar we gebleven zijn. Na goed overwegen is het antwoord duidelijk:
“Wij gaan door met zoeken tot er meer duidelijk is over wat er gebeurd is met Kris en Lisanne.”
Feitelijk zullen wij ons komende periode gaan richten op twee verschillende zoektochten. Wat is er precies met Kris en Lisanne gebeurt en wat kunnen we nog van ze terugvinden?”
